یکی از مهم ترین مسائلی که در بحث جهانی شدن مطرح است٬ مقوله ی حفظ هویت ملی است. درعصر جدید که با جهانی شدن فرهنگ و اقتصاد و سیاست مواجه هستیم ٬ هر کشور و ملتی علاوه بر حفظ ارزش های تاریخی و فرهنگی خود٬ سعی در به نمایش گذاردن و شناساندن آن به دیگر فرهنگ ها دارد. دراین راه حتی خرده فرهنگ ها و کشور هایی که سابقه ی درخشانی در کار نامه ی تاریخی و فرهنگی خود ندارند٬ با بزرگ جلوه دادن کوچک ترین و کم اهمیت ترین نمادهای خویش سعی در ایجاد جایگاهی برای خود در جامعه ی جهانی دارند.
در پانزدهمین دوره بازی های آسیایی به میزبانی قطر٬ شاهد سرمایه گذاری عظیمی که برای اجرای این مسابقات و به خصوص مراسم افتتاحیه آن صورت گرفته هستیم. قطری ها به خوبی توانستند کشور کوچک خود را ٬ با به نمایش گذاشتن فرهنگ وسنت عربی ( از طریق پوشش و رقص و آواز گرفته تا روشن کردن مشعل توسط سوار کار سوار بر اسب عربی ) به جهانیان بشناسانند و البته در این راه به خود اجازه دخل و تصرف در فرهنگ دیگری را نیز داده و به علت فقر فرهنگی و علمی٬ دانشمندان ایرانی (جابر ابن حیان٬ ابوعلی سینا٬ زکریای رازی) را نیز عرب و از افتخارات علمی جهان عرب معرفی کردند.
و اما ایران٬ که عظمت تاریخ و تمدن آن بر کسی پوشیده نیست و روزگاری یکی از امپراطوری های بزرگ جهان بود٬ اینک به روزی افتاده که عرب ها یک روز خلیج فارسش را متعلق به خود معرفی می کنند و روز دیگر دانشمندان و افتخارات علمی آن را.
در جهان امروز فقط قدرت نظامی وسیاسی و اقتصادی٬ عامل تعیین کننده در مناسبات بین الملل نیست. همان طور که هانتینگتون معتقد است امروزه فرهنگ تبدیل به عاملی کلیدی در روابط بین کشورها شده است و از این پس اختلافات تمدنی ٬ علت اصلی منازعات بین کشورها خواهد بود. در چنین شرایطی کشورها علاوه بر افزایش خود آگاهی تمدنی در بین ملت خود٬ سعی در پر کردن خلاء ها ی هویتی و فرهنگی خویش دارند.
پس بیاییم در جهت معرفی تمدن و تاریخ خود به جهانیان تلاش کنیم٬ و به جای انتقاد از برگزاری مراسمی نظیر افتتاحیه بازی های آسیایی در قطر و به زیرسوال بردن سرمایه گذاری بر روی این مسائل ٬ واقع بین تر بوده و از نکات مثبت چنین حرکت هایی درس بگیریم و به یاد داشته باشیم که چنین سرمایه گذاری های بنیادی باعث حفظ هویت و فرهنگ ما خواهد شد.
البته در این راستا ٬ شرکت رئیس جمهور محترم در این مراسم٬ نقطه ی عطفی بود. چنین سفرهایی ضمن اینکه باعث آشنایی مدیران کشور با دنیای جدید و کسب تجربه می شود٬ نوید بخش حرکت های اصلاحی در برنامه ریزی های فرهنگی آینده کشور است.
چندی پیش خبر جنجالی پخش و توزیع سی دی خصوصی چهره ای سینمایی را در مطبوعات کشور شاهد بودیم. این رخداد که برای اولین بار است در کشور به صورت جدی مطرح و دنبال می شود ٬ به طوری که منجر به تصویب قوانینی در مجلس نیز شده است٬ تلنگر و زنگ خطری است برای مردم و مسئولین تا هشیار باشیم در چه عصری زندگی می کنیم و با مسائل واقع بینانه تر برخورد کنیم.
با ظهور و پیشرفت تکنولوژی های ارتباطی و اطلاعاتی جهانی٬ و تاثیر آن بر همه ی ابعاد زندگی بشر ٬ جهان وارد جامعه ی جدیدی به نام جامعه اطلاعاتی شده است. اساس و بنیان جامعه ی اطلاعاتی ٬ تولید ارزش های اطلاعاتی است. اگر چه ورود به چنین جامعه ای امکان حل مسائل وتوسعه ی فرصت ها را در بر داشته است٬ و این زمینه را فراهم کرده است که هر فردی بتواند خالق دانش باشد٬ ولی جامعه اطلاعاتی می تواند در دو جهت متضاد حرکت نماید. یعنی همانطور که دنیای ارتباطات الکترونیکی باعث ارتقاء در تمام سطوح زندگی شده است٬ در مقابل می تواند مخاطرات جدی را به لحاظ تجاوز به حریم خصوصی افراد و تهدید امنیت سیاسی و امنیتی کشورها ٬ در بر داشته باشد. بنابراین بشر در مسیر پیشرفت خود به سوی جامعه ای با حداکثر نظارت و کنترل حرکت می نماید.
با توجه به اینکه رو به رو شدن با تبعات منفی و مثبت جامعه اطلاعاتی یا فرا صنعتی اجتناب ناپذیر است ٬ پیشنهاد می شود مسئولین علاوه بر وضع قوانین مشخص تر در مورد تجاوز به حریم خصوصی افراد٬ نسبت به ارتقاء سطح آگاهی و فرهنگ مردم٬ در مورد ویژگی های عصر اطلاعات توجه بیشتری نشان دهند.
به نظر می رسد این مهم از طریق آموزش های شفاف تر در سطوح مختلف آموزشی و هم چنین رسانه ها میسر می شود.
با توجه به بحران های پیش آمده برای فوتبال کشور و اعلام تعلیق فوتبال ایران ٬ سازمان تربیت بدنی دچار بحران شده است. بحرانی که قابل پیش بینی بود.اما آنچه این بحران قابل پیش بینی را به یک بحران واقعی تبدیل کرد ٬ بحران کلانی به نام بحران مدیریت است که قادر به مطالعه پیش بینی و برنامه ریزی نبود. در اینجاست که روابط عمومی نقش فعال و تعیین کننده ای پیدا کرده و می تواند بحران مدیریتی را کاهش دهد. روابط عمومی جای مدیر قرار نمی گیرد اما آن بخش از مدیریت را که با سازمان های دیگر و رسانه ها و افکار عمومی سر و کار دارد اداره می کند . روابط عمومی مانند شیر فلکه ای به راه مدیریت و دیگر سازمان ها و رسانه ها قرار می گیرد و اطلاعاتی را که باید جریان یابد یا اطلاعاتی که نباید نشت کند را تنظیم می کند . بنابراین روابط عمومی ها قطعاْ یکی از مهمترین و موثرترین عوامل در کنترل بحران می باشند .
بر هیچ کس پوشیده نیست که در کشور با ضعف روابط عمومی در بخش ها و سازمان های مختلف روبرو هستیم و اینک نمونه ی بارز آن را در روابط عمومی سازمان تربیت بدنی شاهد هستیم. اطلاعات ناقص و ضد و نقیضی که در این رابطه از طریق رسانه ها پخش می شود شاهد این مطلب است. بطور مثال در حالیکه گروهی از مسئولین ارسال هر گونه نامه ای از فیفا را انکار می کنند ٬ نایب رئیس فدراسیون فوتبال در زمان صفایی فراهانی و نماینده AFC برای نظارت بر اصلاح اساسنامه کشور های آسیایی بارها عنوان کرده که فیفا از چهار سال و نیم قبل با ایران مکاتبه کرده است.
با توجه به مطالب ذکر شده به طور خلاصه به چند وظیفه کلیدی روابط عمومی در زمان بحران اشاره می شود:
۱.انتخاب یک سخنگو و آماده سازی او برای پاسخگویی به رسانه ها.
۲.مطلع ساختن همه ی دست اندر کاران سازمان . شایعات می تواند از درون سازمان آغاز شود .
۳.برگزاری سمینار هایی درباره فعالیت های سازمان.
۴.ارسال مطالب به روز نامه نگاران و ستاد سردبیری اخبار.
۵.برقراری تماس مستمر با رسانه ها و فراهم کردن اطلاعات جدید برای آنها.
۶.روابط عمومی ها نباید بعد از گذر از بحران آن را به فراموشی بسپارند ٬ بلکه باید با ارزیابی برنامه بحران به بررسی مدیریت ارتباط با رسانه ها در زمان بحران بپردازند و نقاط قوت وضعف خود را برای بهبود برنامه های آتی مورد تجزیه وتحلیل قرار دهند.